Gebouw van de maand: woningen Van Boisotring Palenstein
Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat ArchitectuurPunt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien. Deze maand een merkwaardig plekje in Palenstein, de woningen met meerdere terrassen en uitgekiende lichtinval aan de Van Boisotring.
In 1970 kreeg aannemer P. Boele uit Nootdorp een bouwvergunning voor het bouwen van woningen aan de Van Boisotring in Palenstein. Er was destijds niet genoeg ruimte voor het hele project omdat er nog oude bebouwing stond. Hij kreeg toestemming om op een later tijdstip nog vier woningen te bouwen.
Het terrein waar deze woningen zijn gebouwd is een merkwaardig plekje. Het ligt in een hoek van Palenstein tegen de Zegwaartsewetering aan, ter hoogte van Den Hoorn. Dit stukje groen was destijds bedoeld als parkje.
Uiteindelijk werden het vijf woningen, in 1976 ontworpen door de architect Willem Wissing (1920-2008) en vanaf 1980 gebouwd tussen de al eerder door hem ontworpen drive-in woningen. Deze architect was sinds de jaren vijftig actief in de volkshuisvesting, na gewerkt te hebben bij het bureau van Van Tijen en Maaskant te Rotterdam. Bovendien had Wissing er ervaring opgedaan als stedenbouwkundige. Het functionalistische gedachtegoed van die periode is regelmatig terug te zien in zijn ontwerpen, die variëren van landhuizen tot woningwetwoningen, scholen en kerken, waaronder de Morgensterkerk te Zoetermeer.
Geometrische vormen
De vijf woningen staan los van de bestaande drive-in woningen en liggen steeds iets terug van de rooilijn, tegen de dijk van de wetering aan. Aan de zuidzijde staan twee geschakelde woningen en aan de oostzijde de andere drie, met daartussen een pad. De woningen zijn in twee etappes gebouwd, eerst de twee woningen en dan, qua indeling gespiegeld, de drie woningen ertegenover. Ze ogen modernistisch door de geometrische vormen en de platte daken. De gemetselde muren van witte gebroken kalkzandsteen versterken dit. De oriëntatie is zodanig dat alle tuinen zon hebben.
Extra lichtinval en halfrond zonneterras
Door het verspringen van de woningen zijn ramen in zijgevels mogelijk, wat voor extra lichtinval zorgt. Eén ter hoogte van een slaapkamer, één aan de voorzijde op de hoek en één in de zijmuur van de keuken. De eerste woonlaag ligt iets boven het maaiveld en bestaat uit een grote woonkamer met uitzicht op de tuin en aan de voorzijde opvallende gekleurde glazen blokken. Naast de voordeur, net achter het halfronde zonneterras, ligt de keuken. Onder de woonlaag ligt verdiept, de in beton uitgevoerde garage met een zijkamer, voorzien van een koekoek (raam net boven de grond). Het trappenhuis ligt in het midden van de woning en verbindt alle verdiepingen. Via een dakopbouw met ramen aan drie kanten komt er licht binnen langs het trappenhuis. Boven de slaapverdieping is nog een dakkamer en een dakterras met uitzicht.
Tekst en foto’s: Karen Kranen
Oorspronkelijke ontwerptekening: bouwarchief gemeente Zoetermeer
april 2022. Dit artikel verscheen eerder op de website Zoetermeer Actief. Alle afleveringen van ‘Gebouw van de Maand’ kunt u hier terug vinden: gebouw-van-de-maand Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer.