Gebouw van de maand: Weleda Hoofdkantoor BeNeLux, apotheek en kruidentuin
Zoetermeer kent unieke architectuur waar de meeste mensen onwetend langslopen. In de serie ‘Het gebouw van de maand’ laat Architectuur Punt Zoetermeer verschillende bijzondere gebouwen zien.Deze maand bezoeken we een groene parel op bedrijventerrein Lansinghage, het hoofdkantoor van Weleda aan de Platinastraat 161.
Een oase in de woestijn
“De Weledatuin is een oase in een woestijn van asfalt, staal en beton. … Op dit stuk grond nieuwe natuur creëren is geen uitdaging. Het is noodzaak.”, schrijft hoofd tuinman Jan Graafland over zijn medicinale tuin rondom het hoofdkantoor van Weleda BeNeLux aan de rand van bedrijventerrein Lansinghage. En inderdaad is zowel het gebouw met het grote gewelfde sedumdak op de opslaghal als ook de tuin eromheen een uitzondering op de grijze, verharde omgeving. De auto’s staan bij Weleda geparkeerd onder zonnepanelen en de parkeerplaats is door een houten wal afgebakend van de tuin.
Organisch bouwen met financiële beperkingen
Het Zwitserse merk Weleda is geworteld in het gedachtegoed van de antroposofie. Als producent van natuurlijke cosmetica en geneesmiddelen heeft Weleda een duurzame omgang met haar omgeving en een natuurlijke balans tussen mens en natuur hoog in het vaandel staan.
Het gebouw oogt op het eerste gezicht echter grijs, met lichtgrijze baksteen en donkergrijze dakbedekking. Maar wie beter kijkt, ziet snel de invloeden van het organisch bouwen, de schuine dak- en raampartijen en het antroposofische logo van Weleda op de gevel. Binnen herinneren met name het verhoogde houten plafond in de ontvangstruimte en het fraaie glaskunstwerk over drie verdiepingen van kunstenaar Peter Vormer in het trappenhuis aan het organisch bouwen.
In 1995 werd het gebouw, ontworpen door architect Anton van Es, officieel geopend. Van Es heeft een vrij groot oeuvre van organische en antroposofische gebouwen nagelaten. Belangrijkste drijfveer voor van Es was het om gebouwen te ontwerpen die de mens in zijn ‘zijn’ en functioneren steunen. De functies in het gebouw zijn ingedeeld aan de hand van het antroposofisch denken: De begane grond (de aarde) maakt vooral contact met de buitenruimte. Op de eerste verdieping (het water) worden de medicijnen gemengd en gemaakt. Op de bovenste verdieping (de lucht) vindt in de kantoren ‘het denken’ plaats.
Het oorspronkelijke ontwerp laat twee vleugels met het trappenhuis als schakel en hoofdingang zien. Naast Weleda zou zich ook het cosmetica-merk Hauschka vestigen. Echter nam Hauschka nooit intrek en werd ook de tweede vleugel nooit gebouwd. Aan de ligging van het trappenhuis met de blinde muur richting de tuin is vandaag de dag nog te zien dat het gebouw eigenlijk niet “af” is.
Transformatie
In 2017 heeft het Haagse architectenbureau Kroner de indeling van de begane grond, het trappenhuis en de tweede verdieping grondig getransformeerd. De hoofdingang werd van het trappenhuis naar de voorgevel verplaatst, de donkere gangen met afgesloten kantoorruimtes werden in open ruimtes met veel doorkijk veranderd. De nieuwe ingang als kas is geïnspireerd op de kas die in de tuin staat en heeft zelfs dezelfde maatvoering. De begane grond is in aardkleuren vormgegeven, de bovenste verdieping met kantoren is in blauw gehouden.
Tekst: Sandra Schluchter, februari 2025
Met dank voor de leuke, informatieve gesprekken aan Jan Graafland (Hoofd Tuinman, Weleda), Daan Zeelt (Managing Director Weleda BeNeLux), Mark Graafland (Bureau Kroner) en Djelko van Es (zoon van architect Anton van Es, zelf ook architect in Blaricum)
Bron en leestip:
Graafland, Jan: Groene genade. Verhalen van tuinman Jan Graafland, Uitgeverij Christofoor, Zeist, 2020, p. 104-105.
Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer. Kijk voor meer informatie over architectuur in Zoetermeer en de architectuuragenda op ArchitectuurPuntZoetermeer.nl of op Facebook of LinkedIn.
Zoetermeer actief
Dit artikel verscheen eerder op de website Zoetermeer Actief. Alle afleveringen van ‘Gebouw van de Maand’ kunt u hier terug vinden: gebouw-van-de-maand Het gebouw van de maand is gekozen door ArchitectuurPunt Zoetermeer.